Flesvoeding (ook wel kunstvoeding genoemd)

Welke flesvoeding moet ik kopen voor mijn kindje?

De fabrikanten van de verschillende merken flesvoeding proberen elkaar te overtroeven in het nastreven van de beste samenstelling van de voeding. Het is hun wens dat deze zoveel mogelijk de samenstelling van borstvoeding benadert. De samenstelling van borstvoeding exact kopiëren is echter nog niet mogelijk. Borstvoeding is namelijk afgestemd op de ontwikkeling van een kindje en de daarbij horende behoeften, bovendien varieert de moedermelk qua smaak, afhankelijk van wat de moeder gegeten heeft. Kunstvoeding verandert niet van samenstelling en ontwikkelt daardoor dus ook niet mee met de behoeften van een kind. Een baby van een dag oud krijgt wat samenstelling en smaak betreft dezelfde voeding als een baby van een maand oud, alleen de hoeveelheid is aangepast. Borstvoeding bevat ook antistoffen en andere lichaamseigen stoffen die het immuunsysteem van de baby stimuleren; deze stoffen kunnen nog niet nagemaakt worden in flesvoeding. Deze stoffen beschermen je kindje tegen bepaalde infecties. Lees hierover meer in het hoofdstuk borstvoeding.

Welke voeding?

De flesnvoeding die in Nederland verkocht wordt, is in principe goedgekeurd. Er zijn veel verschillende merken te koop met heel wisselende kostenplaatjes. Probeer (hoe moeilijk dit ook is) naar de inhoud van de melk te kijken bij je keuze welke voeding. Er zijn vaak per merk diverse varianten te verkrijgen, bijvoorbeeld volledige flesvoeding 1, 2 of 3, voeding voor hongerige kindjes, hypo-allergene voeding, voeding tegen krampjes enzovoort. Deze ‘gespecialiseerde' voedingen zijn voor een pasgeborene niet noodzakelijk, behalve als door een professional specifiek geadviseerd! En kindje dat reageert op voeding met krampjes, zou dit namelijk bij BV ook doen, en er is dan dus niet direct een voeding tegen krampjes nodig. Om te beginnen wordt ALTIJD volledige zuigelingenvoeding 1 gebruikt.Flesvoeding nummer 2 en 3 zijn voor oudere kindjes en mogen dus de eerste 6 maanden niet gebruikt worden. Andere varianten voeding kun je het beste pas gebruiken na overleg met een verloskundige, arts of verpleegkundige van het consultatiebureau. Te veel wisselen in merken en varianten kan ook bijwerkingen geven.

Flessen en spenen

Zowel wat de flessen als de spenen betreft, bestaan er veel verschillende. Het is niet vanzelfsprekend dat je kind probleemloos zal drinken met de fles-speen-combinatie de je aanschaft. Belangrijk is om te beginnen met een langzame fles met smalle speen, zodat de flesvoeding niet te snel in het maagje stroomt en de zuigbehoefte bevredigd word. Het is ook niet op voorhand te zeggen met welke combinatie fles en speen je kind goed zal drinken, het is soms in de eerste week toch even uitzoeken wat voor jouw kindje het beste werkt. Het is dus aan te raden niet teveel van een soort fles en speen te kopen, totdat je zeker weet dat je de juiste combinatie voor jullie kind hebt. Voor de eerste periode is het wel handig een fles te kopen die een kleine schaalverdeling heeft (zodat je kleine hoeveelheden melk kan afmeten). Ook een speen speciaal voor pasgeborenen is aan te raden.

Uitkoken van flessen en spenen

De flessen en spenen moeten voor het eerste gebruik uitgekookt worden, 8 minuten voor de flessen en 5 minuten voor de spenen. Na deze eerste keer is het het veiligst de flessen en spenen 1 keer per dag uit te koken. De flessen 3 minuten en de spenen 1 minuut. Het uitkoken kan prima in een pannetje met water. Je gebruikt hiervoor koud water, omdat dat minder kalk, bacteriën en metalen bevat dan warm water. Je legt de flessen voor 2/3 in het water en laat dit koken. Voeg de spenen later toe en laat deze mee koken. Wanneer de kooktijd verstreken is, kan het pannetje worden afgegoten en kun je de flessen en spenen laten uitlekken en afkoelen op een schone theedoek, waarna ze kunnen worden opgeborgen, bij voorkeur in de koelkast. Het dagelijks uitkoken geldt voor de eerste 3 maanden, daarna heeft je kind voldoende weerstand en is het voldoende de flessen en spenen na iedere voeding alleen af te wassen. Officiële richtlijnen stellen dat bij goede hygiëne ook al in het begin met gewoon afwassen volstaan kan worden en dat uitkoken niet extra nodig is; veel experts bediscussiëren dit nog.

Het klaarmaken van flesvoeding

Voor je aan de slag gaat, moet je zorgen voor schone handen en materiaal. Een pasgeboren baby heeft nog weinig weerstand tegen verschillende bacteriën waar je als volwassene wel tegen bestand bent. Het is daarom belangrijk hygiënisch te werk te gaan. Wanneer de kunstvoeding per fles wordt klaargemaakt, mag dit met water uit de koude kraan (dit bevat minder kalk, bacteriën en metalen dan warm water), waarna de voeding verwarmd wordt tot drinktemperatuur .

FILMPJE: Hoe maak je flesvoeding klaar - Voedingscentrum

Verwarmen van de voeding

Het verwarmen van de voeding kan op verschillende manieren: in een flessenwarmer of au bain marie. In de magnetron kan ook, let wel op, alleen de fles met melk in de magnetron plaatsen, zonder speen, de speen er pas later opdraaien als de voeding op temperatuur is. Gebruik een lage stand, zodat de voeding niet te heet wordt. De voeding altijd even goed omschudden na het verwarmen, met name na het verwarmen in de magnetron. Hierdoor wordt de voeding egaal verwarmd. De voeding mag maar 1 keer verwarmd worden. Restjes voeding dus niet opnieuw opwarmen. Restvoeding die niet binnen 1 uur na verwarmen gebruikt wordt, moet worden weggegooid.

Drinktemperatuur

De drinktemperatuur wordt gecontroleerd door een druppel uit het flesje op de binnenkant van je pols te laten vallen. De temperatuur is goed wanneer die druppel aangenaam warm (niet koud en vooral niet heet) aanvoelt op de pols.

Hoeveelheden berekenen

De voeding wordt in de verhouding 1 op 30 klaargemaakt. Dat betekent dat je 30 ml water meet en daar 1 afgestreken schepje kunstvoeding aan toevoegt. Wanneer er grotere hoeveelheden voeding moet worden bereid, is het aan te raden eerst de poeder af te meten en daar het water aan toe te voegen (wanneer je de tel bent kwijtgeraakt kun je het nog eens natellen). Wanneer de poeder aan het water is toegevoegd, goed roeren totdat alle klontjes zijn opgelost. Je kind krijgt de 1e dag 10-20 ml per keer aangeboden. Dit gebeurt minimaal 6 keer per dag (ongeveer om de 2-3 uur). Deze hoeveelheid mag dagelijks met 10 ml opgehoogd worden (en bij een grotere behoefte van je kindje in overleg met de kraamverzorgster of verloskundige ook met wat meer). Het kan zijn dat je kind moeite heeft dit tempo bij te houden en zijn flesjes op den duur niet leeg kan krijgen. Dat is meestal geen probleem. De kraamverzorgster en de verloskundige houden dit in de gaten en kunnen je hierin adviseren. Het voeden gebeurt ongeveer om de 2-3 uur, let hierbij op je kind. Ligt je kindje nog te slapen, dan mag je rustig even afwachten, een baby die goed wakker is zal beter drinken. Als je kindje eerder dan 2-3 uur wakker is mag het ook iets eerder de fles hebben, een kind kan anders te moe worden (bijvoorbeeld van het huilen van de honger) en vervolgens de fles niet goed meer drinken, wanneer het hem of haar uiteindelijk wordt aangeboden. Een baby die borstvoeding krijgt is niet anders dan een baby die kunstvoeding krijgt, daarom mag je ook de fles op verzoek geven. Wil je baby 8 keer per dag drinken, dat kan, pas je de hoeveelheid kunstvoeding aan. Per dag heeft je kind minimaal 8-10 voedingen nodig. Je mag je kind 1 keer per dag maximaal 6 uur laten slapen.  ('s nachts hoef je de baby dus niet wakker te maken als het overdag voldoende drinkt).

Het geven van de fles

Een voeding duurt ongeveer 15 tot 20 minuten, mits je voor je kindje een goede combinatie hebt wat betreft fles en speen. Zorg ervoor dat je per voeding van houding wisselt zodat je kind geen voorkeurshouding krijgt, bijvoorbeeld deze voeding links en de volgende voeding rechts op de arm. Om te voorkomen dat je kind teveel lucht binnen krijgt tijdens de voeding, is het belangrijk dat tijdens het voeden de speen steeds gevuld blijft met voeding en je de baby niet te lang op een lege speen laat zuigen wanneer de fles leeg is. Omdat de meeste kinderen toch lucht binnen krijgen tijdens de voeding is het verstandig de baby te laten boeren na de voeding. Het is ook verstandig je baby halverwege de fles eens te laten boeren, wanneer hij moeite heeft met het drinken van grotere hoeveelheden. Om je kindje te laten boeren houd je hem/haar rechtop, meestal tegen je schouder aan. Het is handig er een spuugdoekje bij te houden, je kindje kan wat voeding teruggeven met een boertje. Soms lijkt de hoeveelheid die wordt uitgespuugd heel wat, meestal valt dit wel mee. Om een idee te krijgen van de hoeveelheid die je kindje spuugt, kun je een keer 5 ml water of voeding in een spuugdoekje gieten en eens voelen hoe nat dat aanvoelt.

Voeding bij risico op allergie

Zodra een baby geboren is, komt hij in contact met stoffen, die hij in de baarmoeder nog niet kende. Dit zijn onder andere stoffen in de omgeving, stoffen in de voeding en stoffen die hij inademt. Doordat de baby in aanraking komt met deze stoffen zal het afweermechanisme worden ontwikkeld. Dit afweermechanisme moet de baby beschermen tegen ziekmakende stoffen als virussen en bacteriën. In geval van een allergie zie je dat er ook een afweermechanisme wordt ontwikkeld tegen stoffen die niet ziekmakend zijn. Er treden dan reacties op als huidirritatie, allergisch eczeem, braken, diarree of astma. De kans dat een baby een allergie ontwikkelt is verhoogd wanneer één of beide ouders en/of oudere broers en/of zussen allergisch zijn. Het risico op de ontwikkeling van een allergie kan verminderd worden. Dit kan door contact met stoffen die een allergie kunnen veroorzaken te vermijden of uit te stellen. Het geven van borstvoeding kan de kans op een allergie enorm verlagen. Borstvoeding kan je altijd in combinatie geven met kunstvoeding, dan krijgt de baby zeker antistoffen mee van moeder.

Soms is het niet mogelijk of niet gewenst om borstvoeding te geven, dan kun je kiezen voor hypo allergene zuigelingenvoeding. In vergelijking met een normale flesvoeding zorgt een hypoallergene zuigelingenvoeding ervoor dat het risico op het ontwikkelen van een allergie verminderd wordt. De meeste voedselallergieën worden veroorzaakt door eiwitten. Deze eiwitten zijn in hypoallergene voeding als het ware in stukjes geknipt, waardoor de kans op een allergische reactie verkleind wordt. Wanneer er sprake is van een allergie bij (één van) de ouders en/of broers of zussen van de baby en borstvoeding geen optie is, dan is het dus raadzaam te kiezen voor hypoallergene zuigelingenvoeding, zodat allergische reacties voorkomen of uitgesteld kunnen worden. Vrijwel alle producenten van zuigelingenvoeding maken ook hypoallergene zuigelingenvoeding. Lees op de verpakking welke toevoegingen in kunstvoeding zitten. Dan kan je een keuze maken die bij jullie past. Het maakt niet uit welk merk voeding gekozen wordt.